دوره 1، شماره 3 و 4 - ( علوم محض و کاربردی 1393 )                   جلد 1 شماره 3 و 4 صفحات 272-205 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

ظریف آرش. سخنی درباب فرهنگ فرهنگ‌نویسی/ نگاهی به ترجمۀ فارسی زندگی‌نامۀ علمی دانشوران. 1. 1393; 1 (3 و 4) :205-272

URL: http://pasbr.faslnameh.org/article-1-51-fa.html


چکیده:   (3210 مشاهده)

فرهنگ زندگی‌نامه‌های علمی یا Dictionary of Scientific Biography که ترجمۀ فارسی آن با عنوان زندگی‌نامۀ علمی دانشوران منتشر می‌شود، همچنان که از نامش پیداست دانشنامه‌ای دربارۀ زندگی و کارنامۀ دانشوران سراسر جهان از دوران باستان تا اواخر سدۀ 20 میلادی است. 14 جلد این دانشنامه از 1970 تا 1976 به طور منظم و هر سال دو جلد با هم منتشر گردید. «ذیل نخست» و «نمایه» (جلدهای 15 و 16) نیز در 1978 و 1980 منتشر شدند. این شانزده جلد در 1981 بار دیگر به صورت یک‌جا (در 8 مجلد) منتشر شدند. «ذیل دوم» این اثر نیز در 1990م در دو جلد (جلد 17 و 18) منتشر گردید.

بررسی متن اصلی این کتاب نشان از آن دارد که اشکالاتی در روش و ساختار این دانشنامه وارد است. از جملۀ آنهاست آشفتگی در یادکرد اطلاعات جغرافیایی مربوط به محل تولد و درگذشت دانشمندان، آشفتگی در چگونگی ارجاع، اشتباه و آشفتگی در نحوۀ یادکرد تاریخ‌های هجری قمری و شمسی و سپردن برخی مقالات به نویسندگان نه‌چندان مبرز که به تولید مقالاتی ضعیف منجر شده است.

انتشار ترجمۀ فارسی این کتاب با نام زندگی‌نامۀ علمی دانشوران، به همت شرکت انتشارات علمی-فرهنگی  از سال 1366ش آغاز شد اما این کار پس از گذشت 17 سال هنوز به میانه نرسیده و تاکنون فقط 5 مجلد از آن منتشر شده است. همزمان با انتشار جلد دوم، کار اصلی ترجمه بر عهدۀ « بنیاد دانشنامۀ بزرگ فارسی» سابق و « بنیاد دانشنامه‌نگاری ایران» قرار گرفت. مجلدات دوم تا پنجم در سال‌های 1372، 1375، 1387 و 1391 منتشر شد.

در این مقاله صرفاً به مهم‌ترین اشکالات این ترجمه اشاره می‌شود که عموماً به روش و رویکرد دست‌اندرکاران این کار معطوف است. از جملۀ آنها می‌توان به تغییرات مکرر و بی‌دلیل در رویکرد آن‌هم بدون ذکر کمترین توضیحی به خوانندگان، به‌کارگیری تاریخ هجری شمسی به جای تاریخ میلادی، کمرنگ بودن نقش ویراستاران و ناظر و توجه اندک به یک‌دست‌سازی ترجمه‌ها، دست‌برد و تغییرات نابه‌جا در متن اصلی، ترجمه‌های دیگرگون یا چنگانه و بسیاری مطالب دیگر اشاره کرد.

     
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1394/8/25 | پذیرش: 1394/8/25 | انتشار: 1394/8/25

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فصلنامه نقد کتاب علوم محض و کاربردی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Pure & applied sciences Quarterly Book Review

Designed & Developed by : Yektaweb